< Archiwum

Pejzaż Malarski im. Leona Wyczółkowskiego

20 grudnia 2012–20 stycznia 2013

Laureaci

Pierwsza nagroda

Grzegorz Pleszyński

Mieszka w Bydgoszczy i Berlinie. Artysta interdyscyplinarny, malarz, muzyk, performer. Eksperymentuje ze sztuką wizualną i dźwiękiem. Posługuje się obrazami i wideo, aby tworzyć dźwięk i odwrotnie. Współpracował z wieloma artystami, takimi jak m.in.: Ann Noel, Olga Szwajgier, Jon Dobie, Ryszard Waśko, Markus Mussinghof, Zdzisław Piernik, Ben Patterson, Eric Anderson.

Druga nagroda

Dorota Kuczma

Urodzona w Poznaniu. W 1985 roku ukończyła Studium Małej Architektury w Bydgoszczy. Od 1989 roku, przy współpracy z Wacławem Kuczmą organizowała wystawy i sympozja, zajmując się stale edukacją plastyczną. Od 1993 roku uczestniczyła w 30 wystawach zbiorowych oraz w dwudziestu indywidualnych. Od 2005 roku jest członkiem ZPAP Okręgu Toruńskiego.

Trzecia nagroda

Anna Bochenek

Dyplom z malarstwa uzyskała w pracowni prof. Janusza Kaczmarskiego w 1990 roku .Jest profesorem na UTP w Bydgoszczy. Prowadzi Pracownię Malarstwa i Rysunku w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska. Kieruje ponadto uczelnianą Galerią Innowacji. Swoje prace prezentowała na ponad 40 wystawach indywidualnych i ponad 70 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Sukcesywnie uczestniczy w konkursach, konferencjach, plenerach, warsztatach plastycznych. Laureatka kilkunastu nagród i wyróżnień w konkursach ogólnopolskich i regionalnych.

Uzasadnienie werdyktu

Jury

Agnieszka Gniotek – krytyk sztuki

Ryszard Grazda – artysta grafik

Janusz Plota – artysta malarz, performer

Finaliści

Canes
2012, enkaustyka, 118x150
Canis
2012, enkaustyka, 118x150
Piotr Badziąg

Urodzony w 1962 roku. Studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z malarstwa uzyskał w pracowni prof. Zygmunta Kotlarczyka w 1990 roku. Brał udział w wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. W latach 1999–2002 był prezesem ZPAP Okręgu Bydgoskiego.

Widmo Pamięci
2010, akryl, olej, 180x130
Administracja pejzażu
2010, akryl, olej ,100x80
Dyptyk: Wschód Miasta II/II
2011, akryl, olej, 100x70
Dyptyk: Wschód Miasta I/II
2011, akryl, olej, 100x70
Anna Bochenek

Dyplom z malarstwa uzyskała w pracowni prof. Janusza Kaczmarskiego w 1990 roku .Jest profesorem na UTP w Bydgoszczy. Prowadzi Pracownię Malarstwa i Rysunku w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska. Kieruje ponadto uczelnianą Galerią Innowacji. Swoje prace prezentowała na ponad 40 wystawach indywidualnych i ponad 70 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Sukcesywnie uczestniczy w konkursach, konferencjach, plenerach, warsztatach plastycznych. Laureatka kilkunastu nagród i wyróżnień w konkursach ogólnopolskich i regionalnych.

Wdzydze XX
2012, olej, 120x120
Wdzydze XXI
2012, olej, 120x120
Wdzydze XXII
2012, akryl, olej, 100x120
Kazimierz Drejas

Urodzony w 1937 roku w Bydgoszczy. W latach 1957–1961 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu i ASP w Krakowie, w pracowniach profesorów Jerzego Fedkowicza, Emila Krchy i Wacława Taranczewskiego. Zajmuje się malarstwem sztalugowym i rysunkiem. Jest autorem 25 wystaw indywidualnych. Brał udział w 84 wystawach plastyki bydgoskiej, w 66 ogólnopolskich i w 24 wystawach zagranicznych. Jest członkiem ZPAP.

Miejska pajęczyna
2010, rysunek na kartonie kredką metaliczną, 70x50
Fort
2010, rysunek na kartonie kredką metaliczną i pastelem olejnym, 70x50
Tam za rzeką
2010, rysunek na kartonie kredką metaliczną i pastelem olejnym, 70x50
Andrzej Fronczak

Urodzony w 1959 roku w Brześciu Kujawskim. Uprawia malarstwo sztalugowe i rysunek. Brał udział w 37 wystawach indywidualnych, m.in. w Lubaniu Śląskim, Koszalinie, Słupsku, Włocławku, Ciechocinku, Warszawie, Toruniu oraz zagranicznych: w Chicago, Detroit i Paryżu. Od 2004 roku członek ZPAP. Uczestniczył w 15 plenerach malarskich. Swoje prace prezentował na licznych wy-stawach zbiorowych, w tym w ośmiu o randze międzynarodowej. Jest laureatem wielu konkursów ogólnopolskich i regionalnych. Jego obrazy znajdują się w zbiorach muzealnych, instytucjach państwowych, galeriach i kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą.

Wizja Wyczóła na Ukrainie po intensywnym wpatrywaniu się w słońce
2012, akryl, 80x100
Leszek Goldyszewicz

Urodzony w 1958 roku. Malarstwem zajmuje się od roku 1976. W 1985 roku otrzymał uprawnienia Ministerstwa Kultury i Sztuki do wykonywania zawodu artysty plastyka. Uprawia malarstwo sztalugowe. Pisze eseje o sztuce. Jest autorem ponad 30 wystaw indywidualnych i uczestnikiem kilkunastu wystaw organizowanych w kraju i za granicą. Jest członkiem ZPAP.

Melancholia
2011, akryl, 100x150
Marek Goliński

Urodzony w 1950 roku w Bydgoszczy. Ukończył Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu w 1974 roku. Dyplom z malarstwa obronił w pracowni prof. B. Kierzkowskiego. Prowadził w latach 1995– 2001 Galerię Teatralną w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Opracowywał stronę graficzną wydawnictw teatralnych (programy, plakaty). Zajmuje się malarstwem. Brał udział w licznych wystawach w kraju i za granicą.

Drzewa
2012, technika własna, 160x107
Marek Iwiński

Urodzony w 1968 roku w Bydgoszczy malarz, grafik i muzyk. Studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki ASP w Gdańsku. W 1995 roku otrzymał dyplom z wyróżnieniem w pracowni malarstwa prof. Macieja Świeszewskiego oraz malarstwa ściennego i witrażu prof. Andrzeja Dyakowskiego. Autor kilkunastu wystaw w kraju i za granicą oraz malowideł ściennych, m.in. ogromnego muralu na budynku Teatru Witkacego w Zakopanem, fresku w konsulacie polskim w Hamburgu. Współpracował z Janem Machulskim tworząc scenografię oraz plakaty do sztuk teatralnych. Zajmuje się malarstwem olejnym, ściennym, witrażem, grafiką oraz projektowaniem graficznym. Jest laureatem wielu konkursów.

Natura II
akryl na płótnie, 30x40
Danuta Jamiołkowska

Mieszka i pracuje w Bydgoszczy. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z noty biograficzne grafiki barwnej uzyskała w pracowni prof. E. Piotrowicza. Uprawia rysunek, malarstwo, fotografię. Jest autorką wystaw indywidualnych. Bierze udział w wystawach środowiskowych, pokonkursowych, poplenerowych. Prowadzi zajęcia artystyczne z młodzieżą akademicką. Jest członkiem ZPAP.

Wierzby zimowe
2011, olej, 50x70
Jacek Kamiński

Urodzony w 1970 roku w Toruniu. Dyplom w pracowni malarstwa prof. L. Wolskiego na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, w 1997 roku. Podróżował do Francji, Włoch i Niemiec, aby zapoznać się z europejskim malarstwem. Od 1998 roku członek zwyczajny ZPAP Okręgu Toruńskiego. Uczestniczył w wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Prace autora można oglądać na dwóch wystawach stałych – w Hotelu „Petit Fleur” i Klubie „Forte” w Toruniu. Tworzy w takich technikach jak: tusz lawowany, kolorowy, olej, akwarela, akryl, piórko, tusz oraz techniki własne.

Pejzaż narodowy 1
2012, instalacja, 300x200
Pejzaż narodowy 2
instalacja, fragment
Wojciech Kowalczyk

Urodzony w 1957 roku w Bydgoszczy. Ukończył studia pedagogiczne. Zajmuje się performance art, video art, instalacją. Pisze eseje i rozprawy o sztuce. Uczestniczył w kilkudziesięciu wystawach interdyscyplinarnych w kraju i za granicą. Jest autorem takich gatunków sztuki jak: GHNO art, KATEEM art, MEZIT art, Hiperimpresjonizm parametralny, Arx art. Był inicjatorem spotkań artystycznych „Zdarzenia/Zderzenia Bydgoskie” – bwa 2002–2003. Jest członkiem ZPAP

Pejzaż – Porządek nieuporządkowania
2011, technika własna, 180x 60
Pejzaż – Pamięć czasu
2011, technika własna, 180x60
Pejzaż – Pozostałość
2011, technika własna, 180x60
Dorota Kuczma

Urodzona w Poznaniu. W 1985 roku ukończyła Studium Małej Architektury w Bydgoszczy. Od 1989 roku, przy współpracy z Wacławem Kuczmą organizowała wystawy i sympozja, zajmując się stale edukacją plastyczną. Od 1993 roku uczestniczyła w 30 wystawach zbiorowych oraz w dwudziestu indywidualnych. Od 2005 roku jest członkiem ZPAP Okręgu Toruńskiego.

Tomorrow belongs to me – Pejzaż polski A
2012, akryl na płótnie, 94,5x70
Tomorrow belongs to me – Pejzaż polski B
2012, 35 akryl na płótnie, 94,5x70,
Tomorrow belongs to me – Pejzaż polski C
2012, akryl na płótnie, 100x70
Wacław Kuczma

Urodzony w 1956 roku w Bydgoszczy. Jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Od ukończenia studiów zajmuje się nauczaniem artystycznym, prowadzeniem galerii niezależnych, organizowaniem wystaw i sympozjów artystycznych w Polsce i za granicą. Jest współzałożycielem Stowarzyszenia Artystycznego „Wieża Ciśnień”. Wszystkie swoje działania realizuje wspólnie z żoną Dorotą. Od 2002 roku jest Dyrektorem Galerii Miejskiej bwa. Swoje prace wystawiał w galeriach i muzeach w Polsce i Europie.

Obraz 771. Przestrzeń – II
2012, 39 technika olejna wodoroztwarzalna na płótnie, 80x60
Obraz 779
2012, olej na płótnie, 100x100
Obraz 557 A
1998/2012, technika polimerowa i olejna na płótnie, 97x130
Paweł Lewandowski-Palle

Urodzony w 1954 r. Pochodzi z Ciechocinka. W latach 1974–1979 studiował w PWSSP/ASP we Wrocławiu. Dyplom z wyróżnieniem z zakresu malarstwa uzyskał pod kierunkiem profesorów: Zbigniewa Karpińskiego i Mieczysława Zdanowicza w 1979 r. Od roku 1978 jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w macierzystej uczelni. Od 2002 r. posiada tytuł naukowy profesora sztuk plastycznych. Jest autorem ok. 830 obrazów sztalugowych. Zrealizował 61 wystaw indywidualnych. Brał udział w ok. 400 zbiorowych wystawach w Polsce i za granicą. Kurator wystaw i autor tekstów o sztuce, stały współpracownik Pisma Artystycznego „FORMAT”.

W moim ogrodzie
2012, akryl na płótnie, 90x120
Anna Mackiewicz-Chojnacka

Urodzona w 1978 roku w Bydgoszczy. Studia ukończyła dyplomem w 2003 roku na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w pracowni prof. L. Wolskiego. Zorganizowała kilka wystaw indywidualnych. Bierze udział w przeglądach sztuki Młodych. Pracuje w Warsztatach Terapii Zajęciowej, w pracowni gobelinu i ceramiki.

Pejzaż zimowy II, akryl, 100X70
Pejzaż zimowy II, akryl, 100X70
Trzy herbaciane róże
2011, akryl, 100x70
Piotr Matuszek

Urodzony w 1954 roku. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. Dyplom otrzymał w 1980 roku. Miał trzy wystawy indywidualne, uczestniczył w kilkunastu wystawach zbiorowych. Jest członkiem ZPAP.

Drzewo II
2011, akryl/pastel, 70x100
Wiosna
2010, akryl/pastel, 70x100
Kompozycja z drzewem
2011, akryl/pastel, 70x100
Danuta Michałowska

Urodzona w Bydgoszczy. Studia ukończyła na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z malarstwa sztalugowego obroniła w pracowni doc. Barbary Steyer w1986 r. Uprawia malarstwo i 66 rysunek, zajmuje się również pedagogiką artystyczną. Zrealizowała kilkanaście wystaw indywidualnych oraz brała udział w zbiorowych, m.in. Tumult, Hopla-hop, Tendences, Wieża Ciśnień, I-VI BPB, HALLO. Należy do ZPAP.

Pejzaż z wichurą
2011, technika własna, 100x100
Kiedyś o świcie
2011, technika własna, 100x100
Kiedyś na wzgórzu
2011, technika własna, 100x100
Danuta Nawrocka

Urodzona w Strzegomiu. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1990 roku uzyskała dyplom w pracowni prof. Mieczysława Wiśniewskiego. Tworzy w zakresie malarstwa, rysunku, instalacji, performance. Swoje prace i działania, przedstawia na wystawach indywidualnych oraz na festiwalach sztuki w Polsce i za granicą. Stypendystka Prezydenta Miasta Inowrocławia za rok 2008. Zdobyła Nagrodę Publiczności podczas wystawy Inowrocławska Plastyka 2008 oraz Nagrodę Prezydenta Miasta w tejże wystawie w 2009 roku. W tymże roku uhonorowana odciskiem stopy w Alei Artystów podczas Międzynarodowego Pleneru Malarskiego w Nowogardzie. Jest członkiem ZPAP Okręgu Warszawskiego i Biura Wtrąceń Artystycznych Bydgoszcz Główna.

Dyptyk Woda I/II
2012, technika mieszana, 116x89
Krzysztof Nowak

Urodzony w 1957 roku. Studiował w PWSSP w Gdańsku. W 1989 roku uzyskał dyplom na Wydziale Architektury Wnętrz i Wzornictwa Przemysłowego w pracowni doc. J. Popka. Zajmuje się również malarstwem. Prace prezentował na wystawach indywidualnych i zbiorowych. Jest członkiem ZPAP.

Przestrzeń Niebieska
2011, technika mieszana, 36x60
Ewa Pankiewicz

Urodzona w 1959 roku. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W 1989 roku uzyskała dyplom z zakresu malarstwa w pracowni prof. Janusza Kaczmarskiego. Zajmuje się malarstwem sztalugowym. Jest autorką pięciu wystaw indywidualnych. Uczestniczyła w kilkunastu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Jest członkiem ZPAP.

Grzegorz Pleszyński

Mieszka w Bydgoszczy i Berlinie. Artysta interdyscyplinarny, malarz, muzyk, performer. Eksperymentuje ze sztuką wizualną i dźwiękiem. Posługuje się obrazami i wideo, aby tworzyć dźwięk i odwrotnie. Współpracował z wieloma artystami, takimi jak m.in.: Ann Noel, Olga Szwajgier, Jon Dobie, Ryszard Waśko, Markus Mussinghof, Zdzisław Piernik, Ben Patterson, Eric Anderson.

Procesor
2010, akryl/karton/styroleks, 115x140
Jarosław Sankowski

Urodzony w 1962 w Bydgoszczy. W 1987 roku otrzymał dyplom magistra sztuki w specjalności malarstwo w PWSSP w Gdańsku. W latach 1994–2004 pracował jako nauczyciel plastyki w szkole podstawowej w Bydgoszczy, prowadził również zajęcia arteterapii dla dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera. W 2007 uzyskał stopień doktorski w ASP we Wrocławiu, a w 2014 stopień doktora habilitowanego w ASP w Katowicach. Od 2007 jest zatrudniony w Zakładzie Malarstwa Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego, obecnie jako profesor URw Instytucie Sztuk Pięknych tejże uczelni. Uprawia malarstwo, rysunek, grafikę projektową, projektowanie witrażu. Zorganizował 30 wystaw indywidualnych, brał udział w blisko 100 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą.

Leon i Ola 1
2012, olej na płótnie, 100x200
Leon i Ola 2
2012, olej na płótnie, 100x200
Aleksandra Simińska

Urodzona w 1962 roku. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom w pracowni prof. Janusza Kaczmarskiego uzyskała w 1988 roku. Zajmuje się malarstwem i rysunkiem. Posiada tytuł naukowy profesora zwyczajnego. Jest autorką ponad 30 wystaw indywidualnych i uczestniczką kilkudziesięciu wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. Najważniejsze jej cykle malarskie: „Pejzaż podwójny”, „Rozmowy z innymi malarzami”, „Wyspy”, „Wnętrza z pudłem”, „Bachantki”. Należy do ZPAP.

Kompozycja – CISY
2012, akryl, 210x120
Anemony w krysztale (wg. L. Wyczółkowskiego)
2012, akryl, 210x120
Rozmowa
2012, ksero/fotocollage/obiekt, 70x40
Stanisław Stasiulewicz

Urodzony w 1955 roku. Studiował w ASP w Krakowie. Dyplom z zakresu malarstwa uzyskał w 1983 roku, w pracowni prof. Jana Szancenbacha. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, grafiką. Współtwórca „Szkoły Bydgoskiej”. Jest autorem 39 wystaw indywidualnych i uczestnikiem kilkudziesięciu wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. W 1994 roku został stypendystą Fundacji Pollock Krasner w Nowym Jorku. Najważniejsze cykle prac: „Obrazy Bydgoskie”, „Obrazy Jassne”, „Obrazy Piękne”, „Obrazy Nowe”, „Deform-Art”. Jest członkiem ZPAP.

Pejzaż
2010, olej na płótnie, 40x50
Adam Strzałkowski

Urodzony w 1977 roku w Bydgoszczy. Studia ukończył dyplomem na Wydziale Malarstwa w pracowni prof. Jerzego Kałuckiego w ASP w Poznaniu w 2002 roku Brał udział w wielu bydgoskich wystawach zbiorowych oraz indywidualnych.

Poranek w mieście
2010, akryl/gwache/papier mache, 70x100
Świątynia Dumania
2010, akryl/gwache/papier mache, 70x100
Witold Zakrzewski

Urodzony w 1962 roku w Rzeszowie malarz, grafik, animator i koordynator działań artystycznych. Ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Dyplom z malarstwa uzyskał w pracowni prof. Norberta Skupniewicza w 1988 roku. Współpracował z wieloma stowarzyszeniami i galeriami, w których był kuratorem licznych wystaw. Uprawia malarstwo sztalugowe i monumentalne. Mieszka i pracuje w Poznaniu.

Wideo

O edycji

Wystawa zorganizowana z okazji 160. rocznicy urodzin Leona Wyczółkowskiego
20 grudnia 2012–20 stycznia 2013
Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

Kuratorzy wystawy: Jolanta Chmara, Bożena Januszewska

Aranżacja wystawy: Bożena Januszewska, Katarzyna Wolska

Szanowni Państwo

29 czerwca 2011 roku Rada Miasta Bydgoszczy, w związku z przypadającą w 2012 roku – 160.rocznicą urodzin oraz 76. rocznicą śmierci Leona Jana Wyczółkowskiego, pragnąc uczcić wielkiego Polaka, malarza, grafika i rysownika, podjęła Uchwałę Nr XIII/156/11 w sprawie ustanowienia w Bydgoszczy roku 2012 – Rokiem Leona Jana Wyczółkowskiego.

Ten wybitny polski malarz urodził się 11 kwietnia 1852 roku w Hucie Miastkowskiej koło Garwolina. Zmarł 27 grudnia 1936 roku w Warszawie. Zgodnie z Jego wolą został pochowany na cmentarzu we Wtelnie koło Bydgoszczy.

Związek Artysty z Bydgoszczą wyznaczył moment, w którym malarz przekazał Muzeum Wielkopolskiemu w Poznaniu kolekcję dzieł sztuki wschodniej. Za ten dar Leon Wyczółkowski otrzymał dworek w Gościeradzu pod Bydgoszczą. W 1924 roku podarował Muzeum Miejskiemu w Bydgoszczy pierwsze prace. W ślad za tym zaczęto gromadzić inne dzieła malarza i już za życia Artysty jedną z sal muzealnych poświęcono jego twórczości. W 1924 i 1934 roku w Muzeum Miejskim w Bydgoszczy odbyły się wystawy prac Leona Wyczółkowskiego.

8 kwietnia 1937 roku żona Artysty – Franciszka, zgodnie z ostatnią wolą Męża, przekazała Bydgoszczy zbiór prac, szkicowniki oraz pamiątki osobiste, a także wyposażenie pracowni. Akt darowizny zobowiązywał Nasze Miasto do sprawowania opieki nad zbiorem, popularyzacji twórczości i upamiętniania rocznic związanych z Artystą oraz opieki nad jego grobem. W 1937 roku Muzeum Miejskie w Bydgoszczy urządziło wystawę daru, na której zgromadzono 129 prac graficznych i 217 malarskich z najrozmaitszych okresów jego twórczości. Znalazły się na niej dzieła charakterystyczne dla wszystkich technik graficznych i malarskich uprawianych przez Leona Wyczółkowskiego.

11 kwietnia 1946 roku Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy przyjęło imię Leona Wyczółkowskiego.

W związku z Rokiem Leona Wyczółkowskiego zorganizowano setki imprez kulturalnych, wystaw, sesji naukowych, lekcji muzealnych czy konkursów związanych z działalnością Artysty.Przygotowano m.in. odczyt na temat dziecka w twórczości malarza, nawiązując w ten sposób do trwającego Roku Praw Dziecka. Zorganizowano warsztaty artystyczne dla niewidomych i słabowidzących „Niewidomi u Leona”. Również tegoroczna edycja Bydgoskich Dywanów Kwiatowych poświęcona była twórczości Leona Wyczółkowskiego. Symbolicznym wydarzeniem było posadzenie w Alei Ossolińskich Dębu Leona Wyczółkowskiego.

Rad jestem, że również Związek Polskich Artystów Plastyków z Panią Prezes Jolantą Chmarą, włączył się w obchody ustanowionego przez Radę Miasta Bydgoszczy z mojej inicjatywy Roku Leona Wyczółkowskiego, przygotowując Konkurs i Wystawę pt. Pejzaż Malarski im. Leona Wyczółkowskiego.

Roman Jasiakiewicz

Wokół Konkursu – Pejzaż Malarski im. Leona Wyczółkowskiego

Udział w konkursach o charakterze „rocznicowym” jest przedsięwzięciem karkołomnym, a mimo to konfrontacji z twórczością Leona Wyczółkowskiego podjęli się artyści różnie definiujący związki między naturą a obrazem. Znaleźli się wśród nich twórcy dla których inspiracja krajobrazem jest najważniejsza, jak i mocniej ukierunkowani na „pisanie” obrazem komentarzy do sztuki dawnej i współczesnej, lub rzeczywistości. A nawet artyści, dla których sztuka polega na innego rodzaju interakcji z widzem, zaś obraz zostaje sprowadzony do roli rekwizytu. Konkurs zdominowali malarze znani w bydgoskim i kujawsko-pomorskim środowisku artystycznym, łatwo rozpoznawalni poprzez właściwy sobie sposób ujęcia tematu, czy idiom malarski, którym się posługują. Ich prace można rozmaicie sytuować wobec dwu biegunów sztuki, jakimi w skali „ogólnej” są figuracja i abstrakcja, zaś w doborze środków wyrazu: geometryzacja, estetyzacja, lub przeciwnie, nasilenie ekspresji warstwy malarskiej. Swoiste rzeźbienie w materii laserunków i impastów lub rezygnacja z nich na rzecz szorstkiej tkanki farby albo płaszczyzn koloru technicznie czystych i klarownych. Współcześni malarze poszukują nowych kodów dla zapisu bryły i przestrzeni, koloru i światła. Umiejscawiają krajobraz nie tyle w czasie rzeczywistym, co w czasie wewnętrznym artysty, w obszarze jego wspomnień i emocji, przeżyć i pamięci, zmagań z konstrukcją obrazu.

Refleksja nad czasem własnym, minionym i zapamiętanym pojawia się w pejzażach Anny Bochenek – uporządkowanych i bogatych pod względem malarskim, opatrzonych wieloznacznymi tytułami jak „Widmo czasu” czy „Wschód miasta”. Jest rzeczywistym tematem wertykalnych kompozycji Doroty Kuczmy, która typowym dla siebie organicznym formom rysowanym drapieżną kreską i laserunkowymi pasmami bieli nadała nazwy: „Porządek nieuporządkowania”, „Pejzaż pozostałość”.Przenika „Melancholię” Marka Golińskiego, która kolorytem i klimatem przypomina „Wiosnę w pokoju artysty” Wyczółkowskiego.

Dbałością o wirtuozerię techniczną wyróżniają się srebrzyste rysunki Andrzeja Fronczaka.Opracowane metaliczną kredką i olejnym pastelem prace ukazują nierealne miasto z jasnych szkieletów domów i anten, sieć linii przybiera formę jubilerskiej inkrustacji.

Wartościami dekoratywnymi, ale i intensywnością iluzji przestrzeni widzianej z lotu ptaka zaskakuje „Przestrzeń niebieska” Ewy Pankiewicz. Obraz skonstruowany z dominanty mocnych i dźwięcznych barw błękitu, czerwieni, oranżu dobrze charakteryzuje sformułowanie: ekspresyjne i eleganckie.

Krystaliczna czystość form połączona z dojrzałym jesiennym kolorytem to główne cechy pejzaży wdzydzkich Kazimierza Drejasa. Synteza do której doprowadził motyw krajobrazowy sprawia, że obraz rządzi się prawami kompozycji abstrakcyjnej. Lekkie ostrokątne płaszczyzny koloru są rozpięte na cienkich liniach, a ich uporządkowane nawarstwienia budują tektonikę obrazu.

Danutę Michałowską łączy z Wyczółkowskim fascynacja drzewami, artystka poszukuje znaku drzewa, opisującego jego zakorzenienie w ziemi i zmienność wobec pór roku. To co dynamiczne wyraża kontrastem kolorów i ekspresją linii prowadzonych w różnych kierunkach.

Na przeciwnym biegunie wobec jej stylu sytuuje się malarstwo Pawła Lewandowskiego-Palle z charakterystyczną surowością rytmów kwadratów i trójkątów; i beznamiętnym, czystym, technicznym kolorem.

Krajobraz architektoniczny jest też motywem płócien Jarosława Sankowskiego, jednak jego stosunek do jakości barwnych jest całkowicie odmienny, intensywne biele i chromatyczne, podbite zielenią, brązem czy fioletem szarości są materialne, zaś granice plam zaznaczone lekkim impastem.

Ku archetypom malarskiego widzenia pejzażu wydają się kierować Piotr Badziąg i Grzegorz Pleszyński. Obaj podporządkowują temat konkursu własnym poszukiwaniom artystycznym i prowadzą formalny dialog ze sztuką pierwotną i starożytną. Posługujący się techniką enkaustyczną Badziąg „odciska” na powierzchni papieru sylwety chartów. W malowanych umbrą i ochrą na piaskowym tle kształtach ożywa przestrzeń nieograniczona i wieczna – pustynia. Czujne postaci zwierząt są znakiem pejzażu bez pejzażu. Grzegorz Pleszyński z nieregularnych plamek czerni i czerwieni stwarza iluzję wielkich pastwisk zaanektowanych przez stada zwierząt, reinterpretuje malarstwo jaskiniowe.

Na pograniczu malarstwa materii sytuują się koncepcje obrazu Witolda Zakrzewskiego i Marka Iwińskiego. Pierwszy z nich łączy malarstwo z porowatymi fakturami papier mâché, zaś drugi, nakłada na płaty desek grube faktury ziemi i sproszkowanej farby uzyskując iluzję kory drzewa.

Tradycyjną interpretację krajobrazu można dostrzec u Danuty Jamiołkowskiej, gdzie koślawy płotek, stał się autonomicznym studium plamy barwnej, efektownego operowania przezroczystymi tonami akwareli, harmonią omszałych fioletów i szarawych ugrów.

Krzysztof Nowak w dyptyku „Woda”, „wysepkami” fioletowo-brunatnych i oranżowo-ugro-wychcętek koloru, tworzy ekwiwalent malarski zmiennej powierzchni wody.

Część obrazów wymyka się jednoznacznej ocenie estetycznej i artystycznej jak brązowy„Pejzaż” Adama Strzałkowskiego, rzemieślniczo sprawny, ale nie wiadomo czy traktować go poważnie, czy uznać za pastisz galanterii malarskiej. Podobne wątpliwości wywołuje równie ostrożny kolorystycznie, a swobodnym duktem pędzla malowany obraz Jacka Kamińskiego „Wierzby zimowe”. Nieufnie przyglądam się „edeńskim” kompozycjom Anny Mackiewicz-Chojnackiej, choć wierzę w celowe użycie konturowego, lekko nieporadnego rysunku postaci Adama i Ewy na tle konturów liści. Przeciwwagę dla nich stanowią fascynujące drobiazgowością rysunku herbaria wspomnień Danuty Nawrockiej.

Bardzo swobodną interpretacją tematu konkursowego są propozycje Wacława Kuczmy i Wojciecha Kowalczyka, którzy pod hasłem pejzaż polski, lub narodowy przedstawiają widzom komentarze z pogranicza sztuki współczesnej, rzeczywistości i polityki. Obrazy Wacława Kuczmy są skomponowane z trzech elementów: biało-czerwonego tła, półpostaci w czarnym ubraniu i napisu „Tomorrow belongs to me” biegnącego wzdłuż krawędzi obrazu. Kuczma zestawił „figurę polskiego pejzażu”, jaką bywa motyw flagi oraz cytat z epilogu filmu „Kabaret”. Trudno dociec czy autor malując smutnego i rozchwianego chłopca-mężczyznę na tle brunatnej czerwie-ni i brudnej bieli włącza się w spór o „faszystowski” posmak wizji nacjonalistycznej Polski, czy ewokuje pesymistyczną wizję szarej, nijakiej przyszłości. Dla Wojciecha Kowalczyka polski kraj-obraz rozpościera się pod naszymi nogami, przybiera kształt czerwonych, białych i czarnych kartonów z odbitym nadrukiem studzienki kanalizacyjnej. Intensywne barwy sprawiają, że instalacja Kowalczyka ma charakter opartowskiej gry kolorami, wpisuje się w modny nurt „działań na flagach”.

Leszek Goldyszewicz daje upust pasji korzystania z rozmaitych poetyk i technik od impresjonistycznej po nieco toporny hiperrealizm. Zderzył „Rybaka” Wyczółkowskiego z czerwonym samochodem. Czy opatrując obraz surrealizującym tytułem: „Wizja Wyczóła na Ukrainie po intensywnym wpatrywaniu się w słońce” brał w kpiarski nawias swą, wieloletnią grę z cytatami z różnych kierunków?

U Aleksandry Simińskiej i Stanisława Stasiulewicza udział w konkursie zaowocował swoistymi „spotkaniami” z Mistrzem Leonem nie tylko poprzez własne obrazy, ale i w nich. Oboje na-rzucili nieobecnemu interlokutorowi temat rozmowy: zagadnienie przestrzeni w obrazie, nowo-czesne uproszczenie formy krajobrazu.

Aleksandra Simińska „zaprasza” Wyczóła na scenę pracowni, sadowi jego i siebie przy sztalugach, po dwu stronach barwnego pejzażu wtłoczonego w studnię prześwitu w centrum. Na panelach ścian zaznacza białe negatywy drzew Wyczółkowskiego (za sobą) i szkic do „Adoracji przestrzeni” (za Mistrzem). W drugiej redakcji tematu pozwala by barwny pejzaż z wolna pojawiał się na obrazach obojga malarzy, rozlewał liniami koloru po przekątnej na jej „płótnie”, zaś u Wyczółkowskiego piął się ku górze. W obu kompozycjach powraca Simińska do charakterystycznych dla siebie formuł malowania opozycji perspektywicznej konstrukcji wnętrza i rozległej przestrzeni doprecyzowanej malarskim znakiem. Pozaczasowy aspekt wspólnej refleksji nad obrazem podkreśla kontrastem tętniącego barwą pejzażu i ograniczonej do skali chromatycznych świetlistych bieli i szarości sceny pracowni i bezcieleśnie malowanych postaci artystów.

Z właściwą sobie pogodną ironią wyraża swój stosunek do Mistrza Stanisław Stasiulewicz tworząc nowoczesne wariacje na temat jego dzieł. Chciało by się powiedzieć: jazzująco przekształca „Cisy” w wycinankowe płaszczyzny czerni, zieleni i czerwieni. „Flirtuje” z akademickim studium, przekładając barwne „Anemony” na swobodny, naiwny rysunek pędzlem, utrzymany w tonach XIX-wiecznej brązowej podmalówki. W kserografice „Rozmowa” zestawia autoportret Wyczółkowskiego z własnym, podretuszowanym, tak by nabrał szlachetności dawnej grafiki warsztatowej. Upodabnia się do Wyczółkowskiego tym samym spojrzeniem zza szkieł okularów... Jest coś bez-pośredniego, ciepłego w jego niby to tylko ironicznym wyznaniu: „Byłeś dla mnie autorytetem, jak prawdziwy dziadek”. To chyba najpiękniejszy cytat, jakim mogliby skwitować Rok Leona Wyczółkowskiego dzisiejsi malarze.

Widziana poprzez różnorodność realizacji wystawa wydaje się bogata, ale czy udział 26 artystów w otwartym konkursie to dużo, czy mało? Czy swoistym znakiem czasu jest minimalny udział w konkursie młodego pokolenia malarzy? Co ich odstraszyło? Nieprzystawalność tematu do ich wizji artystycznych? Swoista staroświeckość konwencji? Przesyt twórczością i osobą Leo-na Wyczółkowskiego fetowanego w Bydgoszczy nie tylko jubileuszowo, ale wciąż, bo nasze życie galeryjne i muzealne niezmiennie toczy się w jego cieniu? To tylko część pytań pojawiających się na marginesie wystawy.

Wydaje się, że pośród obrazów nadesłanych nie znalazły się prace tworzone li tylko „pod konkurs”, ale wybierane przez autorów na zasadzie adekwatności do tematu. Nawet te bardziej dosłownie związane z postacią Leona Wyczółkowskiego jak realizacje Stasiulewicza, Simińskiej, Goldyszewicza (w mniejszym stopniu) czy Matuszka wykraczały poza doraźność wydarzenia. Otwierały dyskusję nad przemijalnością i trwałością pewnych jakości malarskiego warsztatu, krystalizowaniu swojego stosunku, tak wobec spuścizny Leona Wyczółkowskiego, jak i usytuowania własnej twórczości wobec kanonów realizmu, impresjonizmu, czy symbolizmu i koncepcji malarstwa współczesnego. Wyważone podejście do okazjonalnego tematu, bez laurkowości ale i niechęci jest trudne, zwłaszcza w Bydgoszczy, gdzie życie muzealne i wystawiennicze nie tylko „jubileuszowo” toczy się w cieniu Wyczóła.

Ewa Urbańska

Galeria